Особливості сезонного росту Pinus Sylvestris L. в умовах Правобережного Лісостепу України

  • В. П. Шлапак Уманський національний університет садівництва, м. Умань https://orcid.org/0000-0001-8710-5662
  • С. А. Адаменко Уманський національний університет садівництва, м. Умань https://orcid.org/0000-0003-4656-1180
  • В. В. Шлапак Комунальне об'єднання "Київзеленбуд", м. Київ
  • С. А. Коваль Уманський національний університет садівництва, м. Умань
  • М. І. Парубок Уманський національний університет садівництва, м. Умань
Ключові слова: фенологічний розвиток, температура, пагони, хвоя, тривалість, частини крони

Анотація

Наведено узагальнення наукових досліджень й аналіз експериментальних даних щодо особливостей сезонного росту вегетативних органів P. sylvestris, їх узгодженість з кліматичними умовами Правобережного Лісостепу України. Встановлено, що на механізми, які регулюють ростові процеси, безпосередньо впливає температура повітря. P. sylvestris належить до порід, що розпочинають свою вегетацію рано навесні. Незважаючи на лісорослинні умови, початок росту пагонів спостерігається за підвищення температури повітря приблизно до +8,0 °С. Кульмінація першої хвилі росту, впродовж років досліджень, припадала на червень, коли середньодобова температура повітря піднімалась вище +20,0 °С. У цей час довжина пагона становила 5,5 см. Приблизно із першої декади серпня, інтенсивність приросту пагонів поступово зменшується і до другої декади вересня вони завершують свій ріст. Наші дослідження показали, що ріст хвої розпочинається приблизно на 30-35-ту добу після початку росту пагонів. Дата настання вказаної фази також має певну залежність від температури повітря. За результатами досліджень встановлено, що ріст хвої починається з підвищенням середньодобової температури повітря до +16 °С. Завершення росту хвої відбувається в третій декаді серпня – першій декаді вересня, коли температура повітря нижча +18 °С. У період згасання приросту хвої, який триває 45 діб, формується 28 % маси річного приросту. Загальна тривалість росту хвої становить 105 діб. Період посиленого росту хвої майже в 1,5 раза довший, ніж період згасання, і становить 60 % від загальної тривалості її формування. За цей час утворюється до 73 % маси річного приросту. Впродовж періоду досліджень також відзначено, що інтенсивність росту пагонів від основи крони і до її верхівки поступово збільшується.

Завантаження

Дані завантаження ще не доступні.

Афіліація авторів

В. П. Шлапак, Уманський національний університет садівництва, м. Умань

д-р с.-г. наук, професор, завідувач кафедри лісового господарства

С. А. Адаменко, Уманський національний університет садівництва, м. Умань

канд. біол. наук, ст. викладач, кафедра лісового господарства

В. В. Шлапак, Комунальне об'єднання "Київзеленбуд", м. Київ

канд. с.-г. наук, інженер

С. А. Коваль, Уманський національний університет садівництва, м. Умань

канд. с.-г. наук, доцент, кафедра лісового господарства

М. І. Парубок, Уманський національний університет садівництва, м. Умань

канд. біол. наук, доцент, кафедра біології

Посилання

Beydeman, I. N. (1974). The methodology of studying the phenology of plants and plant communities. Novosibirsk: Nauka, 153. [In Russian].

Bulygin, N. E. (1976). Phenological observations of deciduous woody plants. Leningrad: LTA, 70. [In Russian].

Kalinina, E. V., Knorre, A. A., Fonti, M. V., et al. (2019). Seasonal formation of tree rings in Siberian Larch and Scots Pine in the Southern Taiga of Central Siberia. Russ J Ecol 50, 227–233. https://doi.org/10.1134/S1067413619030068

Katri, N., Virjamo, V., Kilpeläinen, A., et al. (2020). Growth Responses of Boreal Scots Pine, Norway Spruce and Silver Birch Seedlings to Simulated Climate Warming over Three Growing Seasons in a Controlled Field Experiment. Forests, 11(9), 943. https://doi.org/1.3390/f11090943

Kilpeläinen, A., Peltola, H., Rouvinen, I., & Kellomäki, S. (2006). Dynamics of daily height growth in Scots pine trees at elevated temperature and CO2. Trees, 20, 16–27.

Kishchenko, I. T. (2020). Pinus sylvestris L. seasonal growth in vegetative bodies in different types of forest communities in the Taiga zone (Karelia). Norwegian Journal of development of the International Science, 43, 13–17. [In Russian].

Kishchenko, I. T. (2020). Seasonal Growth of Pinus Sylvestris L. and Picea Abies L. in the Taiga Zone (Karelia). Vestnik of Volga State University of Technology. Ser.: Forest. Ecology. Nature Management, 3(47), 32–38. https://doi.org/10.25686/2306-2827.2020.3.32

Kishchenko, I. T. (2021). Scots pine (Pinus sylvestris L.) seasonal growth at different stages of ontogenesis in Taiga zone (Karelia). Forestry Bulletin, 25(2), 19–24. https://doi.org/10.18698/2542-1468-2021-2-19-24

Kolevska, D., Dimitrova, A., Cokoski, K., & Basova, M. (2020). Growth and quality of Pinus nigra (Arn.), Pinus sylvestris (L.) and Pinus pinaster (Aiton) seedlings in two container types. Reforesta, 9, 21–36. Retrieved from: https://www.journal. reforestationchallenges.org/index.php/REFOR/article/view/125.

Makarynska, S. A. (2012). Features of seasonal development Rinus nigra Arn. in terms of introduction. Perspektyvy rozvytku lisovogo i sadovo-parkovogo gospodarstva, 114. [In Ukrainian].

Makarynska, S. A. (2012). Seasonal growth of vegetative organs of three-year-old seedlings of Rinus nigra Arn. in the conditions of the right-bank forest steppe eco-zone of Ukraine. Mezhdunar. chteniya, posvyashchennyye 110-letiyu so dnya rozhdeniya d.b.n., professora L. I. Rubtsova, 323–325. [In Ukrainian].

Molchanov, A. A., & Smirnov, V. V. (1967). Technique of studying the growth of woody plants. Moscow: Nauka, 95 p. [In Russian].

Nesterovich, N. D., Derugina, T. F., & Oliker, B. S. (1972). Rhythm of growth of annual shoots depending on their location in the crown of a tree. Bulletin of the AN BSSR. Series of biol. Science, 5–10. [In Russian].

Osadchuk, L., Melnyk, Y., & Kondratyuk, L. (2015). Some Seasonal Phenology Features and Resin Production Development of Scots Pine in the Conditions of Ukrainian Roztochya. Scientific Bulletin of UNFU, 25(2), 14–19. [In Ukrainian].

Pravdin, L. F. (1964). Pine ordinary. Variability, intraspecies taxonomy and selection. Moscow: Nauka, 201. [In Ukrainian].

Preobrazhensky, S. M., & Galahov, N. N. (1948). Phenological observations. Moscow: Detgiza, 155. [In Russian].

Redko, G. I., & Shlapak, V. P. (1991). Cherkasy growe: history, forest planting, using. Kyiv: Lybid, 104. [In Ukrainian].

Shlapak, V. P., & Shlapak, V. V. (2008). Strong influens of grass vegetation and pine-tree ordinary in the conditions of Chihirin pine forests. Scientific Bulletin of UNFU, 18(1), 34–38. [In Ukrainian].

Shlapak, V. V., Shlapak, V. P., & Brovko, F. M. (2013). The features of tillage on pine terraces of the Middle Dnieper. Scientific Bulletin of UNFU, 23(5), 72–81. [In Ukrainian].

Sofronova, V. E., Antal, T. K., Dymova, O. V., et al. (2018). Seasonal Changes in Primary Photosynthetic Events during Low Temperature Adaptation of Pinus sylvestris in Central Yakutia. Russ J Plant Physiol 65, 658–666. https://doi.org/10.1134/S1021443718050163

Tarkhanov, S. N., Pinaevskaya, E. A., & Aganina, Y. E. (2018). Adaptive Responses of Morphological Forms of the Pine (Pinus sylvestris L.) under stressful conditions of the Northern Taiga (in the Northern Dvina Basin). Contemp. Probl. Ecol. 11, 377–387. https://doi.org/10.1134/S1995425518040091

Zabuga, V. F., & Zabuga, G. A. (2007). Peculiarities of growth of vegetative organs of Scots pine in forest-steppe Pre-Baikal Region. Ecology, 6, 409–416. [In Russian].


Переглядів анотації: 171
Завантажень PDF: 0
Опубліковано
2022-06-30
Як цитувати
Шлапак, В. П., Адаменко, С. А., Шлапак, В. В., Коваль, С. А., & Парубок, М. І. (2022). Особливості сезонного росту Pinus Sylvestris L. в умовах Правобережного Лісостепу України. Науковий вісник НЛТУ України, 32(3), 7-11. https://doi.org/10.36930/40320301
Розділ
Лісове та садово-паркове господарство

Статті цього автора (авторів), які найбільше читають

1 2 > >>